Gerontagoji, yaşlı bireylerin (genellikle 60 yaş ve üzeri) bilişsel, duygusal, sosyal ve fizyolojik özelliklerini gözeterek öğrenme süreçlerinin planlanması ve uygulanmasıyla ilgilenen eğitim bilimidir.
Temel Özellikleri: Yaşlanmaya bağlı bilişsel değişiklikleri (hafıza, dikkat, işlem hızı) dikkate alır.
Deneyim temelli ve ritmi düşük öğrenme modelleri önerir.
Duygusal destek ve özsaygı artırıcı yaklaşımlar içerir.
Teknoloji okuryazarlığı, sağlık bilgisi, sosyal katılım gibi temalara odaklanır.
Nörogerontagoji, iki disiplini birleştiren özel bir alandır: Nörobilim + Gerontagoji (yaşlılık eğitimi) *Yaşlı bireylerin beyin temelli öğrenme süreçlerini anlamaya ve desteklemeye odaklanan bilimsel ve uygulamalı bir yaklaşımdır.
Nörogerontagoji, yaşlı bireylerin:
Nörobiyolojik değişimlerini, Bilişsel gerileme süreçlerini, Duygusal ve sosyal öğrenme kapasitelerini nörobilimsel verilerle inceleyip, bu veriler ışığında öğrenme ortamları, eğitim teknikleri ve rehabilitasyon yöntemleri geliştirmeyi amaçlayan bir alandır.
Amacı Nedir?
Yaşlılıkta öğrenme kapasitesini artırmak Nörodejeneratif süreçlere karşı bilişsel koruma sağlamak
Beyin plastisitesini destekleyen öğrenme stratejileri geliştirmek
Zihinsel sağlık, sosyal bağ kurma ve özsaygı gibi faktörleri güçlendirmek
Neden Önemlidir?
Alzheimer, demans gibi yaşa bağlı hastalıkların önlenmesi veya yavaşlatılması, zihinsel aktiflik ile ilişkilidir.
Yaşlı bireylerin öğrenme süreçleri, klasik eğitsel yaklaşımlardan farklıdır:
*Daha fazla tekrar,
*Duygusal motivasyon,
*Çoklu duyu uyaranları,
*Nöroplastisiteyi teşvik eden egzersizler gerekir.
Fatih Hanoğlu
